WCAG 2.2 – najnowsze wytyczne dostępności stron internetowych. Co musisz wiedzieć?

Czy Twoja strona internetowa jest otwarta dla każdego? W dobie wszechobecnej cyfryzacji, zapewnienie równego dostępu do treści online to już nie tylko dobra praktyka, ale często również obowiązek prawny. Kluczem do świata bez barier cyfrowych jest WCAG. Brzmi tajemniczo? Spokojnie, przeprowadzimy Cię przez najważniejsze zasady i wyjaśnimy, dlaczego dostępność Twojej strony internetowej jest tak ważna. Poznaj najnowszy standard WCAG 2.2 i dowiedz się, co musisz wiedzieć, aby być na bieżąco.

Co to jest WCAG? Jak brzmi rozwinięcie skrótu?

WCAG to skrót od Web Content Accessibility Guidelines, co po polsku tłumaczymy jako „wytyczne dotyczące dostępności treści internetowych”.

Mówiąc prościej, WCAG to zbiór uniwersalnych zasad i rekomendacji, których celem jest uczynienie internetu miejscem bardziej dostępnym dla wszystkich użytkowników, ze szczególnym uwzględnieniem osób z niepełnosprawnościami. Obejmuje to m.in. osoby niewidome i niedowidzące, głuche i niedosłyszące, osoby z niepełnosprawnością ruchową, poznawczą czy neurologiczną. Dzięki tym wytycznym twórcy stron www wiedzą, jak projektować i kodować serwisy, aby każdy mógł z nich swobodnie korzystać.

Kto określa standardy dostępności stron www w Polsce i na świecie?

Globalne standardy w tym obszarze wyznacza organizacja W3C (World Wide Web Consortium) poprzez swoją inicjatywę Web Accessibility Initiative (WAI). To właśnie W3C opracowuje i publikuje kolejne wersje wytycznych WCAG.

W Polsce (i w całej UE) kwestie te reguluje prawo. Kluczowym dokumentem jest ustawa z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych. Implementuje ona unijną dyrektywę i nakłada na określone podmioty obowiązek zapewnienia dostępności cyfrowej zgodnej ze standardem WCAG 2.1.

Główne filary WCAG: postrzegalność, funkcjonalność, zrozumiałość i solidność

Wytyczne WCAG opierają się na czterech fundamentalnych zasadach, które tworzą solidny fundament dla dostępności stron internetowych. Każda wytyczna i każde kryterium sukcesu jest przypisane do jednej z nich.

Postrzegalność
Informacje i komponenty interfejsu muszą być przedstawione w sposób, który użytkownicy mogą odebrać swoimi zmysłami. Np. obrazy muszą mieć tekst alternatywny dla osoby niewidomej, a napisy w filmach dla osób niesłyszących.

Funkcjonalność
Wszystkie elementy interaktywne i nawigacja muszą być możliwe do obsłużenia. Np. całą stronę musi dać się obsłużyć za pomocą samej klawiatury, a użytkownik musi mieć wystarczająco dużo czasu na przeczytanie treści.

Zrozumiałość
Treść i obsługa interfejsu muszą być zrozumiałe dla użytkownika. Np. język strony powinien być jasno określony, a formularz powinien w czytelny sposób informować o błędach w jego wypełnieniu.

Solidność (Kompatybilność)
Treści muszą być tworzone w sposób solidny, aby mogły być poprawnie interpretowane przez różne programy (w tym technologie asystujące, z których korzystają osoby z różnymi niepełnosprawnościami). Np. kod HTML musi być poprawny.

Jakie są trzy poziomy dostępności WCAG?

Wytyczne WCAG definiują trzy poziomy zgodności, które określają stopień, w jakim strona internetowa jest dostępna.

• Poziom A: to absolutne minimum. Niespełnienie tych kryteriów oznacza, że na stronie istnieją bariery, które uniemożliwiają niektórym użytkownikom dostęp do treści.
• Poziom AA: to najczęściej wymagany standard dostępności. Polska ustawa nakazuje podmiotom publicznym osiągnięcie właśnie tego poziomu. Jest to złoty środek między wysoką dostępnością a realnymi możliwościami wdrożenia. Obejmuje wszystkie kryteria z poziomu A oraz dodatkowe, które usuwają najczęstsze i najważniejsze bariery.
• Poziom AAA: najwyższy i najbardziej rygorystyczny poziom dostępności dla osób z niepełnosprawnościami. Jest trudny do osiągnięcia dla całych serwisów, ale często stosuje się go do poszczególnych, kluczowych elementów, np. na stronach dedykowanych seniorom lub osobom z konkretnymi potrzebami.

WCAG 2.1 i 2.2 – czym wyróżniają się najnowsze standardy?

Historia WCAG sięga 1999 roku (WCAG 1.0). Przełomem był WCAG 2.0 z 2008 roku, który stał się fundamentem nowoczesnej web accessibility.

WCAG 2.1 (z 2018 roku) rozszerzył 2.0 o nowe kryteria sukcesu skupione na:

• użytkownikach mobilnych (obsługa dotykiem),
• osobach z niedowidzeniem (np. kontrast tekstu nietekstowego),
• osobach z trudnościami poznawczymi i problemami z nauką.

WCAG 2.2, opublikowany w październiku 2023 roku, to najnowsza rekomendacja W3C. Co ważne, jest w pełni wstecznie kompatybilny – jeśli spełniasz WCAG 2.2, automatycznie spełniasz też WCAG 2.1. Nowe wytyczne w 2.2 mają na celu dalsze zwiększenie dostępność, koncentrując się na:

• Lepszej widoczności fokusu. Element, który jest aktualnie aktywny (np. link lub pole formularza), musi być bardzo wyraźnie oznaczony.
• Ułatwieniu logowania. Koniec z przepisywaniem haseł z obrazków czy rozwiązywaniem skomplikowanych zagadek. Procesy uwierzytelniania nie mogą polegać wyłącznie na teście poznawczym.
• Dostępności mechanizmów pomocy. Jeśli na stronie jest mechanizm pomocy (np. czat, numer telefonu), musi on być umieszczony w tym samym miejscu w całym serwisie.

Czy nadal można stosować tylko WCAG 2.1?

Tak. Zarówno polska ustawa o dostępności cyfrowej (dla sektora publicznego), jak i przepisy wdrażające European Accessibility Act (dla sektora prywatnego) odwołują się obecnie do WCAG 2.1 na poziomie AA. To oznacza, że zgodność z WCAG 2.1 AA spełnia wymogi prawa. Jednak wdrożenie nowszych wytycznych z WCAG 2.2 jest bardzo dobrą praktyką, która pokazuje dbałość o wszystkich użytkowników i przygotowuje stronę na przyszłe zmiany w prawie.

Czy będzie WCAG 3.0?

Tak, prace nad WCAG 3.0 (nazwa kodowa „Silver”) trwają. Będzie to jednak zupełnie nowa struktura, a nie tylko aktualizacja serii 2.x. To perspektywa kilku lat, więc na razie cała branża skupia się na WCAG 2.2.

Kto powinien wdrożyć zasady WCAG dla swojej strony internetowej?

Podmioty publiczne

Od 2019 roku wszystkie strony i aplikacje należące do jednostek sektora publicznego (m.in. urzędy, uczelnie, szpitale) muszą spełniać kryteria WCAG 2.1 na poziomie AA. Wynika to z ustawy o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych.

Podmioty prywatne

Od 28 czerwca 2025 r. obowiązki rozszerzyły się również na sektor prywatny, w ramach wdrożenia European Accessibility Act (EAA). Firmy oferujące konsumentom usługi lub produkty cyfrowe (np. sklepy internetowe, bankowość online, aplikacje, platformy transportowe) muszą zapewnić zgodność z wymogami dostępności – w praktyce opartymi o WCAG 2.1 AA (wg normy EN 301 549).

Z obowiązku mogą być zwolnione jedynie mikroprzedsiębiorstwa (poniżej 10 pracowników lub < 2 mln € obrotu rocznego).

Komentarz eksperta

Dostępność cyfrowa to nie fanaberia dla znikomej ilości użytkowników. Osób z orzeczoną niepełnosprawnością jest w Polsce 14,3%. Dodając do tego osoby starsze, mniej wykształcone, czy obcokrajowców, mamy do czynienia z rynkiem ponad 30% społeczeństwa.

Którą firmę stać na utratę 30% rynku? Jest to pytanie retoryczne. Szczególnie że każdy z nas prędzej czy później będzie borykał się z jakimś rodzajem dysfunkcji (gorszy wzrok, mniejsza ruchliwość czy demencja). To, w jaki sposób kreujemy Internet, wpływa na nas wszystkich.

Czy standard WCAG jest wymysłem jakiejś wąskiej grupy Big-Tech? I tak, i nie. Faktem jest, że największe światowe firmy w obszarze IT stworzyły wytyczne, w jaki sposób będą dostosowywać swoje systemy czy języki programowania, aby reguły były jasno zrozumiałe dla wszystkich. Z drugiej strony wytyczne odnoszą się do zasad właściwego, czystego tworzenia serwisów internetowych, aplikacji czy dokumentów – tak jak powinny być tworzone od początku, zgodnie ze sztuką. Dlatego można powiedzieć, że standard jest powrotem do czystego, dobrze napisanego kodu oraz przejrzystych i zrozumiałych interfejsów.

Warto zauważyć, że dostępność cyfrowa nie zabija kreatywności, tylko pomaga nadać jej ramy użyteczności. Z pewnością nikt nie chciałby kupować designerskich, lecz fatalnie skrojonych ubrań, w których nie da się wygodnie chodzić. Design może być dostępny, a dostępność może być designerska.

Od czerwca tego roku producenci, dystrybutorzy, banki, dostawcy usług cyfrowych czy handel elektroniczny muszą być dostosowani do osób ze szczególnymi potrzebami. Dotyczy to zarówno kart produktów, informacji o dostosowaniu ich do osób z różnymi dysfunkcjami, jak i przede wszystkim całego procesu zakupowego online.

Kary za brak dostępności mogą być dotkliwe dla przedsiębiorców. Mogą sięgać maksymalnie 10-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia lub 10% rocznego obrotu firmy – w zależności od tego, która z wartości jest niższa. Natomiast najbardziej dotkliwy może być czasowy zakaz oferowania usługi, który może wynieść do 180 dni.

Warto zadbać o dostępność, tworząc Internet bardziej inkluzywnym, zrozumiałym i przystępnym dla wszystkich, co przyczyni się do udziału większej części społeczeństwa w rynku cyfrowym.

Jan Stebel
Ekspert Dostępności Cyfrowej w krajowych jednostkach certyfikujących, Biegły Sądowy z zakresu programu Dostępność +

Czy WCAG dotyczy również aplikacji mobilnych, czy tylko stron internetowych?

Polska ustawa o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych jasno wskazuje, że zarówno strony internetowe, jak i aplikacje mobilne muszą spełniać te same wymogi dostępności.

Dlaczego to ważne także biznesowo?

Niezależnie od obowiązków prawnych, dostępność cyfrowa to:

• większy zasięg i lepsze SEO,
• pozytywny wizerunek marki i dowód społecznej odpowiedzialności,
• przewaga konkurencyjna oraz ochrona przed ryzykiem prawnym i finansowym.

Praktyczne wskazówki względem dostosowania strony do WCAG – od czego zacząć?

Chcesz zacząć dbać o dostępność? Oto zestaw minimalnych wymagań, od których warto zacząć:

1. Teksty alternatywne. Każdy obraz niosący informację musi mieć opis tekstowy.
2. Struktura nagłówków. Używaj nagłówków H1, H2, H3 itd. w logicznej kolejności.
3. Obsługa klawiaturą. Upewnij się, że po całej stronie można nawigować za pomocą klawisza Tab.
4. Wystarczający kontrast. Sprawdź, czy kolor tekstu wystarczająco odróżnia się od tła.
5. Opisowe linki. Unikaj linków typu „Kliknij tutaj”. Zamiast tego pisz „Przeczytaj więcej o naszej ofercie”.
6. Dostępne formularze. Każde pole w formularzu musi mieć etykietę, a błędy muszą być jasno komunikowane.

Jak testować zgodność strony z zaleceniami WCAG?

Zgodność można badać na dwa sposoby:

• Testy automatyczne: narzędzia, takie jak WAVE, axe-DevTools czy Lighthouse wbudowane w przeglądarki szybko przeskanują stronę i wskażą oczywiste błędy w kodzie.
• Testy manualne: niezbędne do weryfikacji funkcjonalności. Polegają na próbie obsługi strony tak, jak robią to użytkownicy technologii asystujących – np. korzystając tylko z klawiatury lub z czytnika ekranu.

Kiedy zdecydować się na Audyt Dostępności Cyfrowej (Audyt WCAG)?

Audyt dostępności to kluczowe narzędzie, które pozwala sprawdzić, czy Twoja strona lub aplikacja spełnia wymogi prawa i standardów WCAG. Od 2019 roku taki obowiązek mają podmioty publiczne, a od 28 czerwca 2025 r. również wiele firm prywatnych (m.in. e-commerce, bankowość, transport) w ramach European Accessibility Act.

Na profesjonalny audyt warto się zdecydować, gdy:

• Jesteś podmiotem publicznym i musisz opublikować deklarację dostępności.
• Działasz w branży objętej EAA i chcesz uniknąć ryzyka prawnego.
• Planujesz dużą przebudowę serwisu i chcesz zadbać o dostępność od samego początku.
• Chcesz mieć pewność zgodności z WCAG i uzyskać raport z listą błędów oraz rekomendacjami ich naprawy.

Dostępność cyfrowa to nie wymagania przyszłości – to teraźniejszość!

Zapewnienie dostępności cyfrowej to inwestycja, która zwraca się na wielu poziomach. To nie tylko zgodność z prawem, ale przede wszystkim otwarcie się na miliony użytkowników, którzy do tej pory mogli napotykać bariery. Dyrektywy WCAG i wytyczne WCAG 2.1 oraz najnowsze WCAG 2.2 wyjaśniają, jak to zrobić dobrze. Pamiętaj, że internet bez barier to korzyść dla nas wszystkich. Dostępność to nie dodatek, to fundament nowoczesnego, odpowiedzialnego i skutecznego serwisu internetowego.

Czy Twoja strona spełnia wymagania WCAG 2.2?

Nasi specjaliści doradzą Ci, jakie działania warto podjąć w kontekście dostępności

Skontaktuj się