Firmy rodzinne są stałym elementem polskiej gospodarki. Generują one rocznie setki miliardów złotych przychodu, co stanowi znaczną część polskiego PKB.
Wiele z nich powstało jeszcze w systemie represjonującym przedsiębiorczość i samodzielność obywateli, część z nich już po zmianie systemowej. Rokrocznie powstają tysiące nowych firm. Dla instytucji finansowych firma rodzinna prowadzona z pasją jest gwarancją zarządzania przez właściwe osoby nastawione na ciągły rozwój przedsiębiorstwa.
Według Jarosława Bachowskego, Office Leadera w Egon Zehnder, firmy rodzinne są jednym z najbardziej pożądanych pracodawców. Tego typu firmy cechują się o wiele niższą rotacją pracowników, doceniają długi staż pracy oraz – co ciekawe – zamiast motywów finansowych tworzą kulturę zaangażowania, promują pracowników wewnątrz firmy oraz dbają o ich rozwój.
Fundacja Firmy Rodzinne jakiś czas temu opublikowała bardzo ciekawy raport na temat sposobu komunikacji rodzinnego charakteru firmy przez najmocniejsze marki rodzinne w Polsce.
Wszystko rozpoczęło się od prostego zadania, mianowicie od ogólnopolskiego badania ilościowego przeprowadzonego na reprezentatywnej próbie 1004 osób, dobranych z panelu SWPanel. Respondenci mieli za zadanie wymienić z pamięci pięć nazw rodzinnych firm oraz odpowiedzieć na kilka pytań dotyczących postrzegania ich rodzinnego charakteru.
Następnie autorzy raportu przeanalizowali 7 elementów wizerunkowych firm:
- logo,
- stronę internetową – stronę główną i podstrony,
- produkty,
- wygląd siedziby,
- treści w mediach społecznościowych,
- wypowiedzi medialne osób związanych z marką.
Poniżej znajdują się wyniki badania. Warto zwrócić uwagę na to, że niektóre z firm z czasem utraciły rodzinny charakter, a mimo to w świadomości społecznej wciąż są postrzegane przez ten pryzmat. Jak widać, prym wiodą firmy z branży FMCG, takie jak: lody Grycan, Koral, słodycze Wedel, przetwórstwa mięsne: Kania, Olewnik, Tarczyński oraz polska firma Solaris produkująca autobusy, Black Red White – sklep meblowy czy Komputronik – sklep ze sprzętem AGD i RTV.
Które firmy posiadają “rodzinne logo”?
Pierwszą częścią analizy otrzymanych wyników było logo. 4 z wymienionych 32 firm posiada na swoim logo informację, że jest firmą rodzinną. W ten sposób właściciele firm podkreślają rodzinny związek i kulturę miejsca.
- “Grycan lody od pokoleń” swoje hasło umieszcza nie tylko na opakowaniach swoich produktów, ale również w każdej lodziarnio-kawiarni w kraju,
- Na pudełkach lodów marki Koral widnieje logo “Bracia Koral 1979”, co pokazuje długoletnią tradycję firmy, sięgającą jeszcze okresu PRL,
- Na gmachu firmy Mokate można zauważyć logo “Mokate – A Family Business”, które już na starcie informuje nas, że mamy do czynienia z rodzinnym biznesem,
- Zakłady mięsne Madej Wróbel na każdym opakowaniu swoich wyrobów informują konsumentów o “rodzinnej tradycji od 1992”.
Firmy rodzinne w mediach
W wypowiedziach medialnych można znaleźć wzmianki na temat rodzinnego biznesu w przypadku aż 27 firm na 32 wymienionych przez respondentów. Badania Fundacji mówią, że najłatwiej znaleźć tego typu informacje w “mediach klasycznych”, a w przypadku firm takich jak Dr Irena Eris, Wiśniowski, Fermy Drobiu Woźniak, Farmacol czy Wipasz to jedyny kanał komunikacyjny w którym można znaleźć potwierdzenie rodzinności biznesu,
Warto zwrócić uwagę, że mimo rozwoju sieci społecznościowych relacje PR z dziennikarzami nie straciły na wartości a wręcz przeciwnie – nabrały znaczenia. Rzetelny dziennikarz weryfikujący i selekcjonujący publikowane materiały w erze fake newsów staje się sprzymierzeńcem rodzinnych firm, dlatego warto regularnie kontaktować się z tradycyjnymi mediami i dostarczać im wartościowych informacji na temat życia firmy.
Firmy rodzinne w sieci
Tylko 7 z liderów badania podkreśla swoją rodzinność na stronie internetowej. Jest to Grycan, Koral, Olewnik, Tarczyński, Roleski, Duda oraz Madej Wróbel. Warto również zwrócić uwagę na ilość podstron, na których jest ona wymieniona. W tym przypadku sprawa ma się nieco inaczej – prym wiedzie Fakro i Mokate z ponad 20 podstronami. Warte dodania jest również podkreślenie polskiego kapitału w spółce, rodzimej miejscowości, wypowiedzi członków założycielskiej rodziny czy wspominanie o tradycyjnych, rodzinnych recepturach przechodzących “z ojca na syna”.
W przypadku produktów sprzedawanych detalicznie, nabywanych bezpośrednio przez klienta, który jest docelowym odbiorcą, trzy z badanych firm umieszczają informacje o rodzinności firmy na etykietach. Są to firmy z branży spożywczej: Grycan, Koral i Madej Wróbel.
Nic dziwnego, ponieważ taka informacja może być impulsem decydującym, który produkt konsument ostatecznie wybierze. Według badań Polacy o Firmach Rodzinnych V, przeprowadzonych przez Fundację Firmy Rodzinne w 2018 roku, aż 54% respondentów (próba = 301) jest w stanie zapłacić 5-10% więcej za produkt z firmy rodzinnej.
Gdzie najlepiej podkreślać rodzinność biznesu? W raporcie Fundacji na ten temat wypowiedziały się cztery osoby.
Magdalena Kwiatkiewicz, Współzałożycielka, Współwłaścicielka i Przewodnicząca Rady Nadzorczej YES mówi, że rodzinność to kultura organizacji. Wzajemne wsparcie, zaufanie i darzenie się dużym szacunkiem jest najbardziej widoczne w rodzinnych biznesach. Wspieranie młodych talentów oraz podkreślanie, że firma to przede wszystkim ludzie przekłada się na ciągły rozwój przedsiębiorstwa oraz dobry kontakt z klientami.
Ewelina Pisarczyk, Dyrektor Generalna MAJSTER-POL mówi, że odkąd firma zaczęła prezentować swoją rodzinność, zarówno klienci jak i dostawcy odpowiedzieli na to w bardzo pozytywny sposób. Firma zwiększyła swoją wiarygodność oraz zaczęła być odbierana jako dobry partner do budowania długotrwałych relacji.
Robert Jędrzejowski, Prezes Zarządu Pekabex S.A. radzi, aby podkreślać rodzinność biznesu z kontaktach z partnerami, klientami i pracownikami. To sprawia, że działanie firmy jest odbierane bardziej personalnie i ma największe znaczenie dla klientów i pracowników.
Grzegorz Grupiński, Prezes Zarządu GELG Sp. z o.o. uważa, że najważniejsze jest podkreślanie rodzinności w sposobach, jakimi się komunikujemy. Traktujmy innych tak, jak sami chcemy być traktowani i patrzmy szerokim horyzontem na swoje działania – nie w perspektywie miesięcznej czy rocznej, ale pokoleniowej.
O Fundacji Firmy Rodzinne
To organizacja, skupiająca już ponad 1000 przedsiębiorców, którzy aktywnie komunikują swoją rodzinność i budują przestrzeń dla wzajemnej wymiany doświadczeń i integracji środowiska rodzinnych przedsiębiorców. Fundacja bezinteresownie wspiera firmy, organizuje wydarzenia takie jak Kongresy Pokoleń czy Festiwale Kompetencji Przyszłości. Ważne jest dla niej otaczające środowisko, poszanowanie Ziemi oraz odpowiedzialny biznes.